Page 80 - De Jaren 80 - Deel I (1980-1984)

Geen smeuïge verhaaltjes, zoals er in het geëxposeerde No lively stories, whereas in the work exhibited there is
werk ook het tegendeel gebeurt van een emotioneel also no emotional handling of paint. Here a logical thinker
weglopen met verf. Hier komt de logische denker aan zijn comes into it's own, who will immediately be confronted
trekken, die dan wel onmiddellijk geconfronteerd wordt with a direct attack on this logic, but more about this later.
met een rechtstreekse aanval op die logica, maar daarover
straks.

Platte vlak The flat surface
Allereerst is er het platte vlak. Een vlak dat een wereld First of all there is the flat surface. A surface that is totally
van verschil uitmaakt met een vlak als drager van een different from a surface that carries a perspectival image of
perspectivische afbeelding van iets. Van een landschap something. Of a landscape for instance, invoked to us as if
bijvoorbeeld, ons voorgetoverd alsof we door een raam one looks outside through a window , a phenomenon that
naar buiten kijken, een verschijnsel dat daarom illusionisme is called illusionary.
genoemd wordt. Maria van Elk zegt daarover: “Je kunt Maria van Elk says about this “there are two ways to look.
op twee manieren kijken. Daar is de aangeleerde manier The acquired way is one of them: looking is immediately
er een van: het kijken dus onmiddellijk vertalen in diepte. translated in depth. If something is depicted smaller it must
Als iets kleiner is afgebeeld, is het verder weg. Maar je be further away.
kunt een verkleining ook vertalen als iets dat kleiner is dan However you can also “translate” a diminution as
iets dat groter is en zich toch in hetzelfde vlak bevindt. something that is indeed smaller than something larger, but
Illusionistisch kijken belemmert een bepaalde manier van in the same plane. Illusionary watching hinders a certain
waarnemen.” Geen afbeelding van de werkelijkheid dus, way of observation”.
maar een werkelijkheid van het materiaal. Materiaal dat Not an image of reality, but the reality of the material.
bepalend is voor vorm en compositie. Material that determines form and composition.
“Achteraf denk ik: ik heb waarschijnlijk een heel groot “Looking back I think: I probably have a great sense of
gevoel voor eigendom. Ik vind het moeilijk om dingen ownership. I find it difficult to annex things that are not
te annexeren die niet van mij zijn. Als je een landschap mine. When you paint a landscape you annex something.
schildert, dan annexeer je iets. Je eigent je dingen toe. Dat You size things in a way.
vind ik vaak zo onbescheiden. Ik vind dat veel beeldende
kunst waanzinnig onbescheiden is en daarmee platvloers Often I find this pretentious. I find a lot of art extremely
wordt. Wat ik doe is datgene laten zien wat het eigendom pretentious and gross because of that. What I do is to
is van het materiaal. Het zijn waarde laten houden, of show what is the property of the material. Let it keep its
eigenlijk versterken. Het komt voort uit een sterk besef van value, or actually amplify it. It originates, I think, from a
autonomie, denk ik.” strong sense of anatomy”.

Litho’s Lithographs
De serie litho’s (zie foto) is daar een goede illustratie van. The series of lithographs (see above picture) are a good
Maria van Elk drukte cirkels op papier waarin ze eerst example of this. Maria van Elk printed circles on sheets of
vouwen of kreukels legde. Na het afdrukken werd het paper which she wrinkled and folded before. After printing
papier weer min of meer glad getrokken en wat dan the circles the creases were flattened and what remained
zichtbaar overblijft is een onderbroken of verbrokkelde visible was an disrupted or crumbled circle. The pressure
cirkel. De druk van de lithopers blijft aanwezig in de of the litho press remains visible in the creases, while the
kreukels, terwijl de onderling verschillende exemplaren in different copies (18) in a formation of 3x6 clearly show that
een formatie van 3x6 duidelijk laten zien dat nummer één number 1 is clearly different from number 18.
uit de oplage anders is dan nummer 18. Like the folding may be considered as a find to emphasise
Zoals de vouw een vondst genoemd mag worden als men the fact that a lithograph is a picture printed on a press,
wil onderstrepen dat een litho een op de pers gedrukte likewise, the circle proved to be the optimal form to do
prent is, zo blijkt de cirkel het meest optimale middel justice to reproducibility, the fundamental property of
om de reproduceerbaarheid – de meest fundamentele graphical art.
eigenschap van de grafische kunst – tot zijn recht te doen
komen.
Het succes van dit uit de gegevens van de grafiek geboren The success of this, from the essence of an in graphics
idee ligt in de efficiënte verwerking. Als meeropbrengst born idea, lies in the application of it. As surplus it
levert het zowel een speelsheid als een monumentaliteit produces both restiveness and monumentality, how
op, hoe tegenstrijdig die twee ook lijken. contrary these two may seem. The visual delight that can
Dat er visueel veel vreugde aan te beleven valt, vloeit be experienced follows according to Van Elk from the focus
volgens Van Elk voort uit de beperking tot het materiaal. on the material.
“Er komt niets bij dat ergens anders vandaan komt, het “Nothing is added from anywhere else, it is fine because it
is mooi omdat het goed is, omdat het bij elkaar hoort en is good, and it belongs only to itself and nothing is foreign
er niets vreemds in zit. Ik denk dat het mooi is omdat het in it. I think it is beautiful because it is itself”.
helemaal zichzelf is.”
Eerlijkheid, het is de frisse lucht voor haar artistiek Integrity, it is the fresh air for her artistic breathing.
ademhalen.

72