Page 74 - De Jaren 80 - Deel I (1980-1984)

Brief van Martien de Voigt aan NRC Handelsblad Letter from Martien de Voigt to NRC Handelsblad
naar aanleiding van de recensie van Paul Groot in response to Paul Groot’s review

Maria van Elk Maria van Elk

Aangezien de reusachtige uitglijer van Paul Groot Because the blunder of Paul Groot in the column
in de rubriek “Galerie” ditmaal een uiterst boeiende “Galerie” concerns a fascinating exhibition by Maria van
tentoonstelling in het Stedelijk Museum van Maria van Elk Elk in the Stedelijk Museum this time, I would like to
betreft wil ik graag enkele misverstanden rechtzetten. correct a few misunderstandings.
De schrijver (P.G.) geeft reeds in de eerste zin een Already in the first sentence the writer (PG) gives a
intentieverklaring af aan de hand van de begeleidende declaration of intent on the basis of the accompanying
teksten die Coosje van Bruggen verzorgde bij de texts that Coosje van Bruggen wrote for this exhibition
tentoonstelling en de catalogus. Deze worden door and the catalogue. These are qualified by him as “bone
hem gekwalificeerd als “gortdroog”. Inderdaad is er dry”. Indeed, Maria van Elk and Coosje van Bruggen
door Maria van Elk en Coosje van Bruggen alles aan went out of their way to avoid anecdotes. Because of
gedaan om anekdotes te vermijden. Hierdoor wordt P.G. this P.G. is forced to focus only on the work, and he
gedwongen zich uitsluitend tot het werk te bepalen en apparently breaks down on the elementary issues that
loopt kennelijk stuk op de elementaire zaken die aan are used. Therefore, he thinks he can reduce all the work
de orde worden gesteld. Daarop meent hij al het werk to a consistently applied methodology, and consequently
te kunnen herleiden tot een consequent toegepaste therefore of little interest. The misconception that is
methodiek, dus weinig interessant. Het misverstand dat bothering him is that Maria van Elk applies a consistent
hem parten speelt is dat Maria van Elk een consequente philosophy on cause and effect and elaborates that
filosofie toepast op oorzaak en gevolg en dat uitwerkt with a surprising variety of methods. She reasons from
met een verrassende verscheidenheid aan methoden. universal concepts and looks for a harmony between
Zij gaat uit van universele begrippen en zoekt naar een extremes that form a duity then.
harmonie tussen uitersten die dan een duïteit vormen.

Bij het verfrommelen, plooien en vouwen van papier In the review it is not pointed out that by the crumbling,
wordt in het artikel niet gesignaleerd dat zij hiermee een wrinkling and folding of paper she has achieved a
doorbraak in de lithografie heeft bereikt; namelijk het breakthrough in lithography; namely, the production of
produceren van een serie unieke drukken uitgaande a series of unique prints based on the same starting
van eenzelfde uitgangsvorm. P.G. vindt het resultaat form. P.G. apparently considers the result uninteresting
klaarblijkelijk oninteressant vanwege het “minimale” on account of the “minimal” nature. His criteria for
karakter. Zijn criteria van strenge selectie en zelfkritiek strict selection and self-criticism apparently apply to
slaan blijkbaar op “een te verbrokkeld geheel in formaat, a “too fragmented whole in size, textural material and
textuur materiaal en uitvoering”. Inderdaad gelukt het implementation”. Actually, Maria van Elk succeeds in
Maria van Elk het elementaire en minimale karakter keeping the elementary and minimal character and still
te bewaren en toch een veelheid aan nieuwe visuele evoke multiplicity of new visual experiences with a rich
ervaringen op te roepen met een rijke schakering aan variety of visual resources.
beeldende middelen.

Laat ik dit toelichten aan de hand van enkele voorbeelden Let me explain this by a few examples that are
die zo nadrukkelijk in de “recensie” ontbraken. Identieke emphatically missing from the “review”. Identical
processen worden gevisualiseerd op papier (~50 x 50 cm) processes are visualized on paper (~50 x 50 cm) as on
zowel als op linnen (~7 x 1.50 m) in zwart wit en in kleur. linen (~7 x 15 m) in black, white and colour.

Een gesloten cirkellijn, gedrukt op gevouwen papier A closed circular line, printed on creased paper, expands
expandeert tot een open vorm van cirkelsegmenten die to an open form of circle segments that keep their
hun onderlinge samenhang behouden over de vouw mutual coherence beyond the greases; in the form of
heen; in de vorm van de zwarte lijn of in de continuïteit the black line or in the continuity of colour. A straight
van de kleur. Een rechte lijn beweegt zich over vijf line moves over 5 canvasses along the diagonal of
doeken volgens de diagonaal van de omschrijvende the circumscribing rectangle and misses the vertices
rechthoek en mist toch de hoekpunten vanwege de vouw. because of the fold. By this the above mentioned duity
Hierdoor ontstaat de bovenvermelde duïteit tussen de arises between the opposites large and small, that arise
tegendelen groot en klein, die gelijktijdig ontstaan uit simultaneously from the material itself. After all, the
het materiaal zelf. Immers de verkleining van de doeken reduction of the canvasses is caused by the increasing
wordt veroorzaakt door de toenemende vouwdiepte depth of the fold by which the spaces between the
waardoor de onderlinge afstand tussen de doeken zich canvasses have to enlarge in order to maintain the
moet vergroten om de continuïteit van de vouwlijn te continuity of the fold.
behouden.

66