Page 53 - De Jaren 70 - ABC van het materiaal
P. 53
Hierbij is de eigenschap van het materiaal een essentieel onderwerp.
Door de tegenstellingen wordt kunst een avontuur zowel voor kunstenaar als minnaar.
Eenvoud is de sublimatie van complexiteit.
Martien, het maken van kunst is volgens mij niets meer of minder dan het objectiveren, letterlijk tot
object maken of ook op afstand zetten van observaties.
In de beeldende kunst zijn in de loop van de geschiedenis een aantal afspraken gemaakt over
het gebruik van materiaal techniek en compositie, die door de eeuwen heen bijna onveranderd
zijn gebleven. Als die traditionele afspraken voor een nieuwe generatie niet meer werken, dus een
herhaling van zetten oplevert, inhoudelijk niet meer hanteerbaar zijn dan moet gezocht worden naar
nieuwe oplossingen. Die kunnen riskant zijn omdat je dan buiten de traditie van herkenning door
herhaling valt.
Beste Martien, eind jaren 70 begin jaren 80 kwam er een omslag in de maatschappij die je heel
duidelijk kon zien in de beeldende kunst. Van een meer rationele beheerste levenshouding (Gerhard
von Graevenitz, Peter Struycken etc.) zeg maar Apollinische naar een zich ontwikkelende tendens
van het Dionysische (de emotie, razernij, superlatieven).
Beste Martien, wil je werkelijk een andere manier van kijken, dus andere onderwerpen centraal
stellen, dan loop je in de oerconservatieve wereld van de professionele kunst een enorm
economisch risico.
Een dilemma dient zich aan. Ik heb de ruimte en vrijheid (die noodzakelijk zijn om niet populaire
onderwerpen beeldend te realiseren) zelf betaald door les te geven. De weg naar zelfstandigheid
was een bittere noodzaak om te overleven. Hoewel ik een hekel heb aan emotiekunst ontkom ik
er niet aan dat de beslissingen die ik genomen heb in mijn werk natuurlijk ook voortkomen uit mijn
persoonlijke situatie en dus emotioneel geladen zijn. In ieder geval heb ik vroeger ontdekt dat er
een derde weg mogelijk is om een standpunt in te nemen in plaats van heen en weer geslingerd
te worden in een proces van actie reactie. En dat is de dingen in hun eigen hoedanigheid te
zien los van de historische context en betekenis. Je maakt de dingen tijdloos. Bijzaak wordt
hoofdzaak zoals in de tekeningen over de hardheidsgraad van potlood. Waardeloze dingen worden
waardevolle dingen, een vouw wordt een spannend avontuur met een schat aan mogelijkheden.
Het is allemaal letterlijk binnen handbereik. Ondertussen denk ik veel over de essentie en kom als
drijvende kracht achter al mijn beslissingen uit bij een noodzaak tot zelfstandigheid.
49