Page 51 - De Jaren 70 - ABC van het materiaal

meegebracht waarmee ze een stukje oppervlak bewerkte onder de kritische ogen van Christina Berndes en
de conservator restauraties. De demonstratie was succesvol en uitermate tevreden namen we afscheid van
het werk en van elkaar.
In maart 2013 begon ik een correspondentiewisseling via de e-mail met Maria van Elk tot 2016 naar
aanleiding van onze schenking van het werk Vergroting↔Verkleining uit 1976 aan het Van Abbe Museum in
Eindhoven. In dit kunstwerk, werkt Maria expliciet met materiaal, vorm en lijn. Bij de eerste kennismaking
in 1977 met haar werk in de ‘stalgalerie’ van boer Waalkens te Finsterwolde kochten we direct dit
monumentale werk (1.5 x 7.5 m) van een witte doorlopende lijn over vijf grote, met oliepastel gezwarte
canvas doeken. Het is daarna o.a. tentoongesteld in 1981 in het Stedelijk Museum te Amsterdam en in 1983
in het Kunstamt Kreuzberg te Berlijn om vervolgens een plaats te krijgen in mijn Kernfysisch Laboratorium
van de RUG te Groningen.

Dit was voor ons, na Ad Dekkers en Jan Schoonhoven, een fantastische voortzetting van de zoektocht naar
essenties en onderzoek naar het wezen van materie, vorm, kleur en het ultieme van de lijn. Het gaat haar
dus om concrete heldere beelden die geheel voor zichzelf spreken.
Na deze introductie in haar voor ons fascinerende werk zijn we haar blijven volgen. Vooral bij haar thuis in
Amsterdam vonden we in haar collectie veel inspirerende werken die we om ons heen wilden hebben. Zo
konden we verschillende interessante werken bemachtigen en enkele die ze ons schonk welke aansloten bij
ons streven als mens om te komen tot essenties.

Dit alles heeft zijn sporen neergelegd in een deel van mijn intreerede als hoogleraar in de kernfysische
technieken op de TU/e, 1989 als volgt:
“Een diepgaand onderzoek naar het wezen van de lijn, vooral in het tekenen, is uitgevoerd door de
kunstenaar Maria van Elk. Zij spiegelt een lijn met een draad die op één punt is vastgezet. De symmetrie
wordt bepaald door de evenredigheid van afmeting en positie. Lijn en draad zijn ieder opgebouwd uit
ononderbroken materie, waardoor ze topologisch gelijkwaardig zijn. De zwaartekracht echter werkt
verschillend op draad en lijn zodat de topologische symmetrie verbroken wordt en er een extra spanning
ontstaat. Zij komt ook tot oplossingen o.a. met wit oliepastel op zwart canvas waarbij het mogelijk blijkt dat
van Twee rechte lijnen er altijd een krom is”

links
Transport Vergroting↔Verkleining naar Van Abbe Museum in Eindhoven (2012)
op de foto links Sieb Bohlken (l) en Martien de Voigt (m)
op de foto rechts Maria van Elk (m)
boven
Ontvangstbewijs Van Abbemuseum voor transport kunstwerk (12 september 2012)

47