Page 160 - De Jaren 80 - Deel I (1980-1984)

De geconcentreerde schilderkunst van Maria van Elk Concentrated painting of Maria van Elk

Na solotentoonstellingen in o.a. het Stedelijk Museum After a solo exhibition in, among other things, the Stedelijk
in Amsterdam en het Gemeentemuseum in Den Haag, Museum Amsterdam and the Gemeente Museum The
exposeert de Amsterdamse kunstenares Maria van Elk Hague, the Amsterdam artist Maria van Elk, also lecturer at
tevens werkzaam als docente aan de AKI in Enschede, nu the AKI in Enschede, now shows her work in Hengelo.
in Hengelo.

Als we de kunstzaal toch niet hadden... If we didn’t have that art gallery …...
Een tentoonstelling als een concentraat van het schilderen. An exhibition as an extract of painting. A limited number of
Een beperkt aantal in serie opgezette schilderijen paintings (oil pastel) set up in series. A limited number of
(oliepastel). Een beperkt aantal kleuren (wit en zwart of een colours (white and black or a combination of three colours
combinatie van ten hoogste drie kleuren. Een beperking in at the most). A limitation in time: painting that is too dry
tijd: te droge verf „werkt” niet meer. Een beperkt formaat does not “work” anymore. A limited format (square hanged
(vierkant aan een punt, dus ruitvormig, opgehangen; from one point, as a diamond shape therefore; the format is
de afmetingen per serie bepaald). Een beperkt aantal determined per series). A limited number of possibilities of
mogelijkheden van vormen binnen dat vierkant (het blad is forms within the square ( the sheet is divided in four by two
door de twee middellijnen in vieren gedeeld. centre lines).

In de reliëfs, een groot woord voor een minieme maar In the reliefs, a big word for a minimal but fundamental use
zeer fundamentele inschakeling van de derde dimensie, of the third dimension, one half of the sheet is covered with
is de helft van het blad met een tweede laag beplakt. Het a second layer. The difference in height that thus arises at
hoogteverschil dat aldus langs de middenlijn ontstaat, een the centre line will be an obstacle in the path the paint takes
zal een obstakel vormen in de weg die de verf over het krijt over the chalk. The direction in which the paint is applied is
gaat. De richting waarin de verf wordt aangebracht gaat nu now going to play a role.
een rol spelen.

Van hoog naar laag of van laag naar hoog. Een open lijn of From high to low or from low to high. An open line or just a
juist een dichtgeslibde. silted one.

Binnen dit strakke stramien verkent Maria van Elk wel Within this tight pattern Maria van Elk does indeed explore
verschillende mogelijkheden doch het is geenszins haar different possibilities but it is by no means her intention to
bedoeling alle statisch mogelijke varianten naast elkaar te put together all possible variations. Rather, she looks for
zetten. Eerder zoekt zij naar de werking van het handschrift the functioning of the handwriting or of the behaviour of
of de gedraging van de verf op het krijt en het ontstaan van the paint on the chalk and the formation of the colour. The
de kleur. De beperkingen in vorm en materiaal moeten juist limitations of form and material rather have to pave the way
de weg vrij maken voor een optimale werking van deze to an optimal functioning of the most essential elements of
meest wezenlijke elementen van schilderkunst. Voor de painting. For the unsuspecting onlooker to know all this is of
argeloze kijker is dit alles te weten natuurlijk interessant. course interesting. But does he get anywhere with it.
Schiet hij er echter ook wat mee op? “First white, then black, then white drawn through black,
„Eerst wit, dan zwart, dan wit door zwart getekend, 42x42, 42x42, oil pastel, edition 600” one reads on the backside of
oliepastel, oplage 600, leest men achterop de met de the invitation card.
uitnodiging rondgestuurde reproductie.

Is dat voldoende? Is that sufficient?
Ja, dat moet het zijn. Het vestigt de aandacht op een Yes, it has to be. It draws the attention to the origin that
ontstaanswijze, die verantwoordelijk is voor de uiteindelijke is responsible for the final form; white and black in that
vorm; wit en zwart in deze volgorde. Wat er verder gebeurt order. What else happens is up to the paint and can only be
is zaak van de verf en kan alleen kijkend ervaren worden. experienced by looking.
Het is natuurlijk verleidelijk dit soort werk af te doen als Of course it is tempting to dismiss this work as fascinating,
boeiend, wellicht noodzakelijk, schilderkunstig onderzoek. perhaps as necessary painterly research.

Maar zeggen we dat ook van een Claude Monet die But do we also say that of Claude Monet who painted
twintigmaal een vormeloze hooiberg schilderde, of telkens twenty times a formless haystack or time and again the front
weer de voorgevel van de kathedraal van Rouen om met of the cathedral in Rouen in order to catch the changing light
steeds andere kleuren het wisselend licht te vangen? with ever different colours?
Geen onderzoek, maar schilderkunst, heel geconcentreerd. No research, but painting, very concentrated.

P.B., Twentse Courant, 2 mei 1984 P.B., Twentse Courant, May 2nd, 1984

Maria van Elk, oliepastels Kunstzaal Hengelo t/m 27 mei Maria van Elk, oil pastel
di. t/m za. 11.00-17.00 uur, zo. 13.00-17.00 uur. Art gallery, Hengelo, until 27th of May, 1984

152